Szczepienia przeciwko grypie-farmaceuta

Grypa

PRZYGOTOWANIE APTEKI DO PROWADZENIA SZCZEPIEŃ

Aby przeprowadzić szczepienie pacjentowi należy zapewnić bezpieczne i prywatne miejsce, w którym dokonana zostanie omawiana procedura medyczna. Pomieszczenie musi być odpowiednio oświetlone (jeśli pracujesz w pomieszczeniu z oświetleniem z czujnikiem ruchu upewnij się, że światło pozostanie włączone przez cały czas trwania konsultacji) i mieć temperaturę pokojową. Upewnij się, że pomieszczenie jest wyposażone w odpowiednie miejsce do siedzenia – będzie to zależało od przestrzeni wewnątrz pomieszczenia, ale potrzebne będą co najmniej 2, a najlepiej 3 krzesła. Jeżeli jest miejsce tylko na 2 krzesła i osoba towarzysząca weszła do pokoju, pacjent i farmaceuta siedzą, podczas gdy osoba towarzysząca stoi. Podczas konsultacji należy znajdować się na tym samym poziomie wzroku co pacjent, a następnie przyjąć wygodną pozycję, aby podać zastrzyk (osobiste preferencje).
Pomieszczenie musi być czyste i uporządkowane, co oznacza, że powierzchnie można łatwo czyścić. Do czyszczenia powierzchni przygotowawczych należy używać 70% alkoholu (alkoholuizopropylowego lub etanolu).

Urządzenia do mycia rąk – zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podczas normalnego podawania szczepionki higiena rąk musi być zachowana przed przygotowaniem materiału do wstrzykiwań, przed dotknięciem pacjenta/ podczas wstrzykiwania i po dotknięciu pacjenta/wykonaniu wstrzknięcia. Higiena rąk polega na ich myciu lub dezynfekowaniu żelem do rąk na bazie alkoholu. Jeżeli ręce są wyraźnie zabrudzone lub zanieczyszczone, należy je umyć mydłem antybakteryjnym i wysuszyć przy użyciu papieru jednorazowego użytku. Jeśli ręce są widocznie czyste, zamiast tego można użyć żelu alkoholowego.

Więcej informacji na temat technik mycia rąk można znaleźć w wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Upewnij się, że pozostały personel obecny w aptece wie, że podajesz szczepionkę. W przypadku, gdybyś potrzebował pomocy zapoznaj się z procedurą jej wzywania (np. poprzez użycie przycisków alarmowych, najbliższy telefon). Lodówka, w której przechowywane są szczepionki, powinna być specjalnie zaprojektowana do magazynowania leków/szczepionek. Należy je przechowywać w temp. od +2°C do +8°C oraz codziennie sprawdzać i dokumentować temperaturę. W lodówce należy pozostawić wystarczająco dużo miejsca wokół pakietów ze szczepionkami, aby umożliwić cyrkulację powietrza.

Szczepionki powinny być trzymane z dala od ścian bocznych i tylnych lodówki, w przeciwnym razie mogą zamarznąć, przez co staną się nieaktywne i bezużyteczne. Lodówka powinna być wyposażona w termometr oraz w urządzenie zapewniające możliwość stałego monitorowania i automatycznej rejestracji dobowych wahań temperatury wewnątrz komory chłodniczej. Wskazane jest także założenie specjalnej książki, w której należy codziennie zapisywać dobową temperaturę (minimum-maksimum), ewentualne mechaniczne uszkodzenia sprzętu oraz wyłączenia zasilania, o ile lodówka nie jest wyposażona w system elektronicznego zapisu temperatury. W czasie awarii lub naprawy lodówki konieczne jest przeniesienie składowanych w niej szczepionek do innej lodówki lub do izolowanego termicznie pojemnika, gwarantującego utrzymanie właściwej temperatury Po wyjęciu z lodówki szczepionki mogą być przenoszone do punktu/gabinetu szczepień bez specjalistycznych, termoizolacyjnych opakowań, wyłącznie jeśli temperatura powietrza nie przekracza 25°C przez okres do 60 minut.
O SZCZEPIONKACH
W treści niniejszego artykułu przybliżymy informacje o następujących szczepionkach:
- Vaxigrip Tetra
- INFLUVAC 15/16
- Vaxigrip Tetra
Wskazanie:

Szczepionka VaxigripTetra jest wskazana do czynnego uodpornienia osób dorosłych i dzieci od ukończenia 6. miesiąca życia w zapobieganiu grypie wywołanej przez dwa podtypy wirusa grypy A oraz dwa typy wirusa grypy B, które zawarte są w szczepionce.

Przeciwskazanie:

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Mechanizm działania:

Szczepionka VaxigripTetra zapewnia czynne uodpornienie przeciw czterem szczepom wirusa grypy (dwa podtypy A i dwa typy B) zawartym w szczepionce.
Szczepionka VaxigripTetra powoduje wytworzenie przeciwciał przeciw hemaglutyninom
w okresie od 2 do 3 tygodni. Przeciwciała te neutralizują wirusy grypy.
Swoiste poziomy mian przeciwciał przeciw hemaglutyninie stwierdzone w teście hamowania hemaglutynacji (ang. hemagglutination-inhibition - HAI) po podaniu inaktywowanych szczepionek przeciw grypie nie korelują z ochroną przeciw grypie, ale miana przeciwciał anty-HA są wykorzystywane jako miernik immunogenności szczepionki. W niektórych badaniach z udziałem ludzi, miana przeciwciał anty-HA ≥1:40 uznawane jako miana przeciwciał chroniące przed grypą stwierdzano do 50% osób badanych. Ponieważ wirusy grypy nieustannie ewoluują, szczepy wirusa wybrane do szczepionki są corocznie weryfikowane przez WHO. Coroczne szczepienie szczepionką VaxigripTetra nie było oceniane. Jednakże w oparciu o doświadczenie kliniczne z trójwalentną szczepionką przeciw grypie, zaleca się coroczne szczepienie szczepionką przeciw grypie z uwagi na okres utrzymywania się odporności powstałej po podaniu szczepionki oraz ze względu na to, że krążące szczepy grypy mogą się zmieniać z roku na rok.

Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania:

Przechowywać w lodówce (2°C – 8°C). Nie zamrażać. Przechowywać ampułko-strzykawkę w opakowaniu zewnętrznym w celu ochrony przed światłem.

Działania niepożądane:

Możliwe działania niepożądane są zazwyczaj łagodne i przejściowe. Mogą obejmować ból w miejscu iniekcji, gorączkę, dreszcze, zmęczenie, bóle mięśniowe, bóle stawowe, ból głowy.

-INFLUVAC 15/16

Wskazanie:

Profilaktyka grypy, zwłaszcza u osób o zwiększonym ryzyku wystąpienia powikłań pogrypowych. Influvac Tetra jest wskazany dla osób dorosłych i dzieci w wieku od 3 lat.
Influvac Tetra powinien być stosowany zgodnie z oficjalnymi zaleceniami.

Przeciwskazania:

Nadwrażliwość na substancje czynne lub na jakąkolwiek substancję pomocniczą.

Mechanizm działania:

Influvac Tetra daje aktywną odporność na cztery szczepy wirusa grypy: szczep A/(H1N1), szczep A/(H3N2) i dwa różne rodzaje wirusa grypy szczepu B (z linii Victoria i Yamagata). Influvac Tetra wytwarzany według tego samego procesu co trójwalentna szczepionka Influvac, indukuje swoiste przeciwciała przeciwko hemaglutyninie. Przeciwciała te neutralizują wirusy grypy.

Stężenie przeciwciał oznaczone w teście zahamowania hemaglutynacji (ang. HI, hemagglutination-inhibition) po szczepieniu inaktywowaną szczepionką przeciw grypie nie zostało skorelowane z ochroną przed zachorowaniem na grypę, ale używa się go do pomiaru aktywności szczepionki. Odpowiedź immunologiczną osiąga się zazwyczaj w ciągu 2–3 tygodni. Czas utrzymywania się odporności na szczepy homologiczne lub szczepy pokrewne szczepom wirusa zawartym w szczepionce jest różny, ale zazwyczaj wynosi od 6 do 12 miesięcy od chwili szczepienia.

Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania:

Przechowywać w lodówce (2°C – 8°C). Nie zamrażać. Przechowywać ampułko-strzykawkę w opakowaniu zewnętrznym w celu ochrony przed światłem.

Działania niepożądane:

Możliwe działania niepożądane są zazwyczaj łagodne i przejściowe. Mogą obejmować ból w miejscu iniekcji, gorączkę, dreszcze, zmęczenie, bóle mięśniowe, bóle stawowe, ból głowy.
PRZECIWSKAZANIA DO SZCZEPIEŃ

Należy zapoznać się z charakterystyką produktu leczniczego danej szczepionki. Najczęściej są to nadwrażliwości na substancje czynne bądź pomocnicze leku. Przykładowo, dla szczepionki przeciwko grypie Influvac Tetra przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na substancje czynne lub na jakąkolwiek substancję pomocniczą oraz na jakikolwiek składnik mogący występować w ilościach śladowych, taki jak pozostałości jaja kurzego (albumina jaja kurzego, białka kurze), formaldehyd, bromek cetylotrimetyloamoniowy, polisorbat 80 lub gentamycyna. Ponadto u pacjentów z chorobą przebiegającą z gorączką lub ostrą infekcją szczepienie należy przełożyć.
PRZYGOTOWANIE SZCZEPIONKI

Przygotowanie szczepionki do podania, sposób i miejsce jej aplikacji oraz grupy wiekowe pacjentów, dla których dany preparat jest przeznaczony są określane przez producenta w charakterystyce produktu leczniczego. Upewnij się, że posiadasz odpowiedni produkt i dawkę. Sprawdź datę ważności i oddaj do utylizacji produkt, jeżeli minęła.
ŁAŃCUCH CHŁODNICZY

Utrzymanie łańcucha chłodniczego gwarantuje, że szczepionki są transportowane i przechowywane zgodnie z zalecanym przez producenta zakresem temperatur od +2°C do +8°C aż do momentu podania. Przerwy w łańcuchu chłodniczym mogą prowadzić do utraty siły działania szczepionki, a nawet do jej nieskuteczności.

Szczepionki należy przechowywać zgodnie z podsumowaniem charakterystyki produktu sporządzonym przez producenta
SPRAWDZENIE POD KĄTEM USZKODZEŃ

Jeżeli fiolka lub strzykawka zawierająca szczepionkę albo rozcieńczalnik jest uszkodzona bądź naruszona, nie należy stosować szczepionki. Należy ją niezwłocznie wycofać z użytku, oznaczyć jako uszkodzoną i zutylizować zgodnie z lokalną polityką lub zgłosić wadę produktu.
WYGLĄD

Przed użyciem należy sprawdzić wygląd (np. kolor i przejrzystość) szczepionki, aby upewnić się, że jest on zgodny z opisem zawartym w charakterystyce produktu leczniczego. Wszelkie szczepionki, które zawierają podejrzane drobinki lub których kolor różni się od określonego w charakterystyce produktu leczniczego, należy odrzucić.
PĘCHERZYK POWIETRZA

Wstępnie napełnione strzykawki mają pęcherzyk powietrza, którego NIE należy usuwać przed podaniem szczepionki z dwóch powodów. Po pierwsze, próba pęcherzyka grozi przypadkowym usunięciem części szczepionki, w związku z czym pacjent nie otrzymuje pełnej dawki. Po drugie, pęcherzyk powietrza wstrzykiwany do mięśnia tworzy śluzę powietrzną zapobiegającą przedostaniu się leku wzdłuż przewodu igłowego do tkanki podskórnej. Niewielka ilość wstrzykiwanego powietrza po podaniu leku oczyszcza igłę i zapobiega miejscowej reakcji od szczepienia.
DOKUMENTACJA

Aktualny kwestionariusz TUTAJ